[EN/PL] ‘Red Giant’ by Zuza Golińska at Wrocław Contemporary Museum

[EN]

A red giant is a star in the last stage of stellar evolution, when it increases its radius and changes its colour to red hues. It has luminosity up to three thousand times that of other stars. In about 5 billion years, the Sun will enter this phase, probably engulfing the closest planets in the solar system – Mercury, Venus and Earth. The end of our planet is therefore only a matter of time.

The inevitable catastrophe casts a shadow over the future of Earth. We are used to apocalyptic visions shown in pop culture, science fiction and computer games. Before the ultimate demise, however, we will have to face the process of climate change and its consequences, which are increasingly noticeable. Droughts, fires and water shortages will change the availability of livelihoods and the production of consumer goods. This in turn will lead to a redefinition of social relations, directly influencing the political and economic decisions of individual countries. Our apparent familiarity with the upcoming catastrophe effectively thwarts any attempts to change the situation, which requires radical steps.

How to survive the disaster? Stop reproducing? Change habits? Stop buying? Store water? Make a revolution? Build a shelter? Each scenario returns like a boomerang, everyone seems to be wrong. Shelters are mementoes of conflicts and arms races. The Cold War infrastructure was created with a view to a future after the explosion of the nuclear bomb. The now-archaic buildings were supposed to save selected leaders and politicians, less often ordinary people. Having been drilled into individualism, we prefer to fight the crisis alone, not in solidarity with others, although we are well aware that wars cannot be won by individuals.

Zuza Golińska’s Red Giant refers to her previous project called Suns, which also addresses the spectre of a climate catastrophe. Golińska’s strategy of work is based on using waste products from manufacturing plants whose future is uncertain. The days of shipyards, mines and factories are numbered, automation is replacing manual labour. The artist cooperates with skilled workers, using their knowledge and expertise. Perhaps in the near future they will be worth their weight in gold.

The totemic forms of Golińska’s steel works trigger associations with the prehistoric solar deities. Before the Neolithic revolution, which accelerated the development of human civilisation, tribesmen used to bow to the likes of these. Neither the revolution nor life on Earth as such would have been possible without solar energy. The Neolithic gave rise to agriculture and animal husbandry, i.e. production and consumption. The Latin word consumere means to destroy, rob, conquer. After the heyday of capitalism, modern overproduction and compulsive consumption refer us to the original meaning of the word.

Zuza Golińska, 'Red Giant' (2020) at Wrocław Contemporary Museum, exhibition view

Zuza Golińska, 'Red Giant' (2020) at Wrocław Contemporary Museum, exhibition view

Zuza Golińska, 'Red Giant' (2020) at Wrocław Contemporary Museum, exhibition view

Zuza Golińska, 'Red Giant' (2020) at Wrocław Contemporary Museum, exhibition view

Zuza Golińska, 'Red Giant' (2020) at Wrocław Contemporary Museum, exhibition view

Zuza Golińska, 'Red Giant' (2020) at Wrocław Contemporary Museum, exhibition view

Zuza Golińska, 'Red Giant' (2020) at Wrocław Contemporary Museum, exhibition view

Zuza Golińska, 'Red Giant' (2020) at Wrocław Contemporary Museum, exhibition view

Zuza Golińska, 'Red Giant' (2020) at Wrocław Contemporary Museum, exhibition view

Zuza Golińska, 'Red Giant' (2020) at Wrocław Contemporary Museum, exhibition view

Zuza Golińska, 'Red Giant' (2020) at Wrocław Contemporary Museum, exhibition view

Zuza Golińska, 'Red Giant' (2020) at Wrocław Contemporary Museum, exhibition view

Zuza Golińska, 'Red Giant' (2020) at Wrocław Contemporary Museum, exhibition view

[PL]

Czerwony olbrzym to gwiazda, która jest na ostatnim etapie swojej ewolucji, zwiększa wtedy promień, a jej barwa zmienia się w odcieniach czerwieni. Jednocześnie emituje jasność 3 tysiące razy większą od innych gwiazd. Za około 5 miliardów lat Słońce wejdzie w fazę końcową i prawdopodobnie pochłonie najbliższe mu planety Układu Słonecznego – Merkurego, Wenus i Ziemię. Koniec planety, na której żyjemy, jest jedynie kwestią czasu.

Nieunikniona katastrofa kładzie się cieniem na przyszłości Ziemi. Do apokaliptycznej wizji przyzwyczaiły nas popkultura, literatura science fiction i gry komputerowe. Zanim jednak dojdzie do wielkiego wybuchu, czekają nas procesualne, ale dostrzegalne na co dzień zmiany klimatyczne i ich konsekwencje. Susza, pożary i brak wody spowodują zmiany w dostępności środków do życia i produkcji dóbr użytkowych. To z kolei doprowadzi do ponownego zdefiniowania relacji społecznych oraz bezpośrednio wpłynie na polityczne i ekonomiczne decyzje poszczególnych krajów. Pozorne oswojenie z perspektywą katastrofy skutecznie gasi próby zmiany sytuacji, która wymaga radykalnych kroków.

Jak przetrwać katastrofę? Przestać się rozmnażać? Zmienić nawyki? Przestać kupować? Magazynować wodę? Zrobić rewolucję? Zbudować schron? Każdy scenariusz powraca jak bumerang, każdy wydaje się nietrafiony. Schrony to pamiątki po konfliktach i wyścigach zbrojeń. Zimnowojenne inwestycje powstawały napędzane myślą o przyszłości świata po wybuchu bomby atomowej. Archaiczne budowle miały ratować wybranych przywódców i polityków, rzadziej zwykłych ludzi. Głęboko wpojony indywidualizm każe nam walczyć z kryzysem samotnie, a nie razem i solidarnie. Choć wiemy, że wojen nie wygrywa się w pojedynkę.

Czerwony olbrzym Zuzy Golińskiej nawiązuje do jej projektu Słońca, także mierzącego się z widmem katastrofy klimatycznej. Strategia pracy Zuzy opiera się na wykorzystywaniu odpadów z zakładów produkcyjnych, których przyszłość jest niepewna. Dni stoczni, kopalni i fabryk są policzone, automatyzacja produkcji wypiera manualną pracę robotników. To właśnie z nimi współpracuje artystka, wykorzystując wiedzę i fach ginących zawodów. Byćmoże w niedalekiej przyszłości będą one na wagę złota.

Totemiczne formy stalowych prac Golińskiej przywodzą na myśl pogańskie bóstwa solarne. Podobnym biły pokłony plemiona sprzed rewolucji neolitycznej, która przyśpieszyła cywilizacyjny rozwój człowieka. Nie byłaby ona możliwa, podobnie jak wszelkie życie na Ziemi, gdyby nie energia słoneczna. Wraz z neolitem rozpoczęło się rolnictwo i hodowla, a więc produkcja i konsumpcja. Łacińskie consumere oznaczało zniszczyć, obrabować, podbić. Po latach rozkwitu kapitalizmu współczesna nadprodukcja i przymus nabywania odsyła nas do pierwotnego znaczenia tego słowa.